Thermofysiologie - ouderen en hitte

Ouderen kunnen, net als jongeren, toch gewoon genieten van warme zomerdagen zonder risico? Helaas is dit niet helemaal juist. Ouderen lopen in de hitte meer risico op gezondheidsproblemen en sterfte dan jongeren.

In het figuur hieronder zie je dat het risico om te sterven bij mensen tussen de 25-44 jaar nauwelijks afhankelijk van hitte, in tegenstelling tot mensen boven de 65 jaar. De grafiek neemt bij een hogere leeftijd een U-vorm aan, wat wijst op een verminderde bestendigheid tegen extreme weersomstandigheden. Met een veranderend klimaat kan de temperatuurgerelateerde sterfte toenemen. Maar hoe kunnen we dit verhoogde sterfterisico voor ouderen verklaren?

Hoe komt het dat het sterfterisico toeneemt op hogere leeftijd?

Ouderen zijn minder bestand tegen extreme weersomstandigheden. Het vermogen om te koelen is afgenomen bij deze groep, waardoor het lastiger is om de lichaamstemperatuur in de hitte te reguleren. Dit komt onder andere door een verminderde doorbloeding in de huid en een verminderde zweetcapaciteit, waardoor de warmte minder goed kan worden afgegeven.

Naast een verminderd koelvermogen, speelt gedrag een rol. Ouderen zijn vaak bang voor tocht, waardoor ze hun (slaap)kamer minder ventileren. Hierdoor is hun leefomgeving warmer dan bij jongeren. Daarnaast merken ouderen de warmte minder en kleden ze zich in de hitte soms te warm.

Voorspellende modellen niet geschikt voor ouderen

Er zijn modellen die voorspellen wat de hittebelasting is bij bepaalde temperaturen en wanneer mensen last krijgen van hitte. Deze voorspellende modellen zijn echter gebaseerd op data van jongeren. In het project ' Warm Aanbevolen' gaan we onderzoeken wanneer ouderen last krijgen van hitte, om ook voor deze groep realistische voorspellingen te kunnen maken.

Wat gaan we onderzoeken?

In dit onderzoek worden ouderen in een klimaatkamer blootgesteld aan de hitte, waarbij we de hittebelasting opvoeren door de relatieve luchtvochtigheid in de kamer toe te laten nemen. De ouderen komen 2 keer voor een experiment: één keer in rust en één keer met lichte inspanning op de fiets.

Tijdens deze experimenten meten we hun lichaamstemperatuur, hoeveelheid (lokaal) zweet, bloeddruk, hartslag en hitteperceptie. Deze parameters geven een goed beeld van de reactie van het lichaam op hitte. In dit onderzoek wordt ook de invloed van geslacht en lichaamsbouw meegenomen.

Deze kennis wordt samen met beschikbare literatuur over ouderen in de hitte samengevat en overzichtelijk beschreven. Indien mogelijk worden hier ook maatregelen besproken die de veranderingen die gepaard gaan met ouderen kunnen onderdrukken. Dit zorgt ervoor dat we onze eerste publicatie zoals omschreven in ‘Algemeen’ kunnen verwezenlijken, namelijk:

Profilering van hoog-risico groepen op basis van onderliggende, fysiologische factoren. Hierbij wordt tevens een overzicht gegeven met mogelijkheden tot het verlagen van deze risico’s.